برخی از سنتهای مردم روسیه
روز
شهر
در روسيه همه شهرهای کوچک و بزرگ
برای خودشان جشن تولد دارند . مردم هر شهر ، يک روز را در سال
بعنوان « روز شهر » جشن مي گيرند . در اين روز چهره شهر عوض می شود
. از مراسم روز شهر مي توان به اجراء برنامه توسط گروه هاي موزيک و
رقص سنتي و مدرن ، کنسرتهاي خياباني ، مسابقات ورزشی همگاني ،
نمایشگاههای هنری ، بازارهای مکاره و مسابقه نقاشی کودکان بر روی
آسفالت اشاره کرد .
پرنده های چوبی
پرنده های دستساز چوبی با بالهای
باز بطور سنتی در ناحيه شمالی روسيه ساخته می شوند .وجود اين پرنده
ها در هر خانه نشانه ای از صلح و آرامش است .
گــُرکا! گــُرکا!
اگر يک روز تعطيل و آفتابي به
جاهاي ديدني مسکو سري بزنيد ، عروس و داماد هاي بسياري را خواهيد
ديد که شادمانه قدم مي زنند و فيلم و عکس عروسي مي گيرند . دختران
جوان با ديدن عروس و داماد با لحني شيطنت آميز فرياد مي زنند:
گــُرکا! گــُرکا! يعني تلخــــــه! تلخـــــه!
در فرهنگ روسي گــُرکا يعني عروس و داماد بايد همديگر را سخت
ببوسند و زندگيشان را شيرينتر کنند.
در
این بخش به بیان چند نکته در مورد اخلاق روس ها در معاشرت و علاقه
مندی های آنها می پردازم:
-
روس ها با خانواده خود
بسیار گرم و صمیمی هستند و عکس آنچه شنیده بودیم سرد برخورد
نمی کنند فقط به روی غریبه لبخند نمی زنند
-
روس ها مغرور
نیستند، شرایط آب و هوایی و زیست محیطی چهره ای شاید مغرور و
خشن از روس ها ساخته باشه.
-
روس ها اهل مهمانی دادن و
مهمانی رفتن هستند، معمولا دست خالی جایی نمی روند، اگر به
خانه ای بروند که زن در آن خانه باشه حتما گل می برند.
-
در روسیه تعداد گل فرد
نشانه شادی و تعداد شاخه گل زوج نشانه عزاست . درضمن در روسیه
بالعکس ایران گل زردرنگ مرغوبیت بیشتری نسبت به گل قرمز دارد.
-
روس ها در احوالپرسی
از جمله "کارها چطوره؟" به جای "حالت چطوره؟" استفاده می کنند.
-
روس ها به کتابخوانی
علاقه زیادی دارند و بعد از آلمان ها بیشترین سرانه مطالعه
متعلق به روس هاست.
-
روس ها به تاریخ علاقه دارند
و مخصوصا در ایران اماکن تاریخی و مقبره شاعران مورد توجهشان
قرار می گیرد.(گاهی آنها بیشتر و بهتر از ایرانیان تاریخ کشور
ایران را می شناسند و اشعار فردوسی و... حفظ می باشند.)
شيوه زندگي در روسيه
زندگي جمعيت روسيه در ميزان
ملموسي به سطح درآمد مردم بستگي دارد. براي روسهاي فقير زندگي
سراسر يك مبارزه بقا ميباشد. بسياري از افراد مشغول فروختن اشياء
خانوادگي يا كالاهاي مصرفي ميباشند. شيوه زندگي افراد ثروتمندتر
در حد ملموسي غربي شده است. كالاهاي آمريكايي و تفريحات آمريكايي
بالاخص در شهرهاي بزرگ محبوب هستند. تماشاي تلويزيون و ويدئو يي از
انواع رايج فراغت ميباشد. تلويزيون روسيه نيز اكنون به نمايش
برنامههاي غربي مانند مسابقات تلويزيوني و سريالها پرداخته
است.قرائت كتاب مانند دوران شوروي بسيار رايج است لكن سبكهاي ادبي
مورد توجه بشدت تغيير يافته است. بجاي نويسندگان كلاسيك روسيه مردم
به داستانهاي جنايي، عاشقانه و تخيلي رو آوردهاند. انواع ورزش
غربي مانند تنيس كه در دوران شوروي نهي ميشدند امروز رايج شدهاند
و بالاخص بين طبقات بالا محبوبيت دارند. انواع ورزش سنتي مانند
شطرنج و فوتبال نيز همچنان محبوبيت بالايي دارند. كنسرت گروههاي
مشهور غربي در مسكو و ديگر شهرهاي بزرگ امري عادي شده و بسياري از
گروههاي راك روسيه به تقليد از گروههاي غربي پرداختهاند هرچند
گروههايي هم به موسيقي سنتي و آلات سنتي روسيه رو آوردهاند.
بسياري از روسهاي شهرنشين آخر
هفته را در به اصطلاح داچا (هانه ييلاقي) سپري ميكنند كه در حومه
شهر قرار دارند. داچاي معمولي يك اتاقك كوچك بيش نيست و تنها قطعه
زمين كوچكي دارد. ولي داچاهاي روسهاي تازه به دوران رسيده (به
اصطلاح روسهاي نو) قصرهاي مجلل با استخرهاي بزرگ و ديگر تجهيزات
گرانبها ميباشد. اغلب صاحبان داچاها در قطعه زمين خود سبزيجات
ميكارند.
روس ها معمولاُ روزانه 3 وعده
غذا ميخورند. صبحانه معمولاً از كاشا (آش پخته شده با كره) و پنير
تشكيل مي شود. ناهار وقت ظهر صرف مي شود و وعده اصلي غذا خوردن
است. ناهار معمولاً از “اول” يعني سوپ (مانند بورش كه از سبزيجات
پخته شده و با خامه ترش صرف ميشود) و “دوم” كه غذاي اصلي است و از
گوشت با سيب زميني يا ماكارون يا چيز ديگري همراه ميباشد تشكيل
شده است. گاهي همراه با غذاهاي اصلي به اصطلاح “زاكوسكي” (مزه
مانند ماهي شور، تخم مرغ پخته، خاويار) نيز داده ميشود. بين
خوراكيهاي محبوب ميتوان به “پلمني” (گلولههاي خمير پر از گوشت چرخ
كرده يا سبزيجات است كه در آب جوش آماده مي شود و روي آن نيز خامه
ريخته ميشود)، بيف ستروگانوف (گوشت سرخ شده و ماكارون) اشاره كرد.
شام يا “اوژين” متشكل است از چاي و زاكوسكي. علاوه بر چاي، قهوه و
نوشابه ملي “كواس”، همچنين آبجو و ودكا بين مردم روسيه محبوبيت فوق
العاده دارند.
دعا و مراسم مذهبي
در روسيه قديم رسم بود كه قبل از
صرف غذا دعا خوانده شود. همچنين رسم بود قبل از طلوع خورشيد بيدار
شده به عبادت خداوند بپردازند و از او بخواهند كه آنان را در انجام
كارهاي نيك موفق گرداند. قبل از مسافرت، ساختن خانه، تعمير خانه و
انجام كارهاي مهم و حوادث خطرناك، پس از استحمام، عبادت ميكردند.
قبل از لشكركشي و يا دفاع از شهر و يا پاكسازي آن از دشمن، ابتدا
نظاميان به سر و وضع خود ميرسيدند سپس به دعا ميپرداختند، بعد
عازم جنگ با دشمن ميشدند. آنها معتقد بودند اگر در راه وطن كشته
شوند، پس از مرگ فرشتگان روح آنان را به جايگاه ابدي برده، در
سعادت زندگي خواهند كرد.
ثروتمندان بزرگ، داراي كليساي
مخصوص به خود بودند و كشيشهايي را با پرداخت حقوق استخدام
ميكردند تا مراسم مذهبي آنان را اداره كنند. اين مراسم شامل ادعيه
روزانه يا دعاخواني براي انجام امور بزرگ و يا دفع بلا و بيماري
ميشد.
ثروتمندان متوسط، در منزل خود
اتاقي را به امور مذهبي اختصاص ميدادند كه در آن كتاب مقدس و
اشياء مذهبي ديگر از قبيل شمايلها، صليب و غيره قرار ميگرفت و
افراد خانواده براي انجام مراسم مذهبي در آنجا جمع ميشدند. ارشد
خانواده جلوي تمام اعضاء ( زن، فرزندان و خدمتكاران ) در نزديك
محراب زانو ميزد و دعا را با صداي بلند ميخواند. البته در موقع
دعا، چراغ و شمع روشن ميكردند و مواد خوشبو ميسوزاندند. پس از
پايان مراسم، پردهي محل شمايلها كشيده، چراغ و شمعها را خاموش
ميكردند و افراد محل را ترك ميكردند.
مردم عادي نيز گوشهاي از اتاق
كه شامل يك تاقچه ميشد را به محراب اختصاص ميدادند كه در آن
شمايل، صليب، شمع و غيره ميگذاشتند.مراسم دعاخواني و عبادت تنها
به روزها ختم نميشد و ممكن بود فرد يا افرادي به شب زندهداري و
عبادتهاي طولاني شبانه بپردازند كه گاهي تا صبح طول ميكشيد.
آداب و
رسوم
اعیاد ملی روسیه عبارتند از:
2-1 ژانویه، آغاز سال نوی میلادی
(12 و 13 دی ماه)
23 فوریه، روز مدافعین میهن که
روز مرد محسوب می شود (5 اسفند ماه)
8 مارس، روز زن (18 اسفند)
2-1 مه، عید صلح و روز کارگر (12
و 13 اردیبهشت)
9 مه، روز
پیروزی بر آلمان نازی(20
اردیبهشت)
12 ژوئن، روز استقلال (23 خرداد)
4 نوامبر،
روز وحدت
ملی
(14 آبان)
7 نوامبر، روز آشتی و توافق (17
آبان)
12 دسامبر، روز قانون اساسی (22
آذر)
اعیاد کلیسای
ارتدوکس بر اساس تاریخ زندگی حضرت عیسی(ع) به روایت این کلیسا
انتخاب شده اند و عبارتند از:
7 ژانویه، تولد حضرت عیسی مسیح
(ع) (18 دی ماه)
19 ژانویه، روزی که عیسی (ع)
توسط حضرت یوحنا غسل تعمید گردید و روح القدس به شکل کبوتری بر وی
نازل شد و او را نورانی کرد. (30 دی ماه)
15 فوریه، روز وصال با خدا. روزی
است که پیرمرد دانشمندی به نام «شیمون» بنا به وعده ای که به او
داده شده بود با حضرت عیسی(ع) در معبد مقدس دیدار کرد. (27 بهمن)
19 اوت، جشن تغییر هویت. این
روزی است که به تعبیر کلیسای ارتدکس می توان گفت عیسی(ع) به
پیامبری انتخاب شد، زیرا صدایی از آسمان به سه حواری عیسی رسید که
گفت: "این پسر محبوب من است که تبرک من بر اوست، حرف او را گوش
کنید." در این روز ضمن دعا خواندن عیسی (ع) ناگهان چهره اش مثل
خوشید درخشان شد و لباسش سفید مثل برف و هاله ای از نور دور او را
گرفت.
جشن شاخه های نخل (روز یکشنبه در
ششمین هفته روزه کبیره)، روزی است که عیسی(ع) به اورشلیم وارد شد و
مردم با شاخه های نخل از وی استقبال کردند.
احیای مسیح، این روز مصادف با
عید پاک است زیرا در این روز عیسی را به صلیب کشیدند، اما شنبه شب
عیسی (ع) از بدن انسانی به بدن روحانی فنا ناپذیر تبدیل شد و جسدی
از وی باقی نماند.
عروج عیسی مسیح (روز چهلم بعد از
احیای مسیح)، پس از چند بار ظاهر شدن عیسی (ع) به افراد مختلف
سرانجام در کوه زیتون عروج کرد.
نزول روح القدس ( روز پنجاهم بعد
از احیای مسیح)، روزی است که پس از انتخاب ماتی به جای یهودای
خائن، آنان توسط روح القدس، غسل تعمید آتشین شدند و به این وسیله
کاملاً دگرگون شدند و ایمانشان مستحکم گردید و به مبلغین مصمم
عیسی(ع) تبدیل شدند.
28 اوت، روز درگذشت مریم مقدس،
24 سال بعد از مصلوب شدن عیسی مسیح
27 سپتامبر، نصب صلیب خدا. روزی
است که پس از سالیان سال صلیبی که عیسی مسیح(ع) توسط آن مصلوب شده
بود، کشف و توسط اسقفی به نام ماکاریوس از حالت افتاده به شکل قائم
قرار گرفت. (7مهر)
21 سپتامبر، روز تولد مریم مقدس
(ع) (31 شهریور)
4 دسامبر، روز ورود مریم مقدس به
معبد اورشلیم (14 آذر)
7 آپریل، روز مژده خداوند به
مریم مقدس. در این روز بود که جبرئیل به وی خبر داد که او برگزیده
زنان دنیاست و با نازل شدن روح القدس مبارک خواهد شد. (19 فروردین)
خرافات در روسیه
مردم روسیه که در 982 میلادی دین
مسیحیت و مذهب ارتدکس را پذیرفتند، هنوز بقایای خرافات و بت پرستی
که طی قرن ها در این سرزمین وجود داشت را در خود حفظ کرده اند. در
همه آیین ها و روشهای اعتقادات خرافی و بت پرستانه وسوسه های شیطان
و مخالفت با مذهب دیده می شد. گاهی تزارها می کوشیدند با این امور
مبارزه کنند، اما این موضوع تا جایی ریشه داشت که قابل مبارزه
نبود. اعتقادات بی پایه و عقاید خرافی حتی امروزه و بعد از سال ها
حکومت کمونیست ها که همه چیز را به اصطلاح با ترازوی علم می
سنجیدند، همچنان در مردم روسیه وجود دارد.
بطور مثال مردم روسیه معتقدند:
اگر کسی بطور تصادفی پای کسی را
لگد کرد، طرف مقابل هم باید پایش را لگد کند وگرنه دعوا خواهد شد.
اگر با یک دستمال یا حوله دو نفر
همزمان دست و صورتشان را خشک کنند، دعوا خواهد شد.
اگر کسی عکسش را به دوست خود
هدیه دهد دعوا خواهد شد.
اگر کسی به دوستی تلفن کند و او
صدایش را نشناسد، یا اگر کسی در خیابان به دوستی برسد و آن دوست
فوراً او را نشناسد، پولدار خواهد شد!
اگر از کسی تعریف میکنید یا کسی
از شما تعریف کند، به طور تمثیلی سه بار روی شانه چپتان تف کنید
و یا سه بار به چوب بزنید.
اگر در روسیه چیزی را جا
گذاشتید، معنی این است که به روسیه برخواهید گشت!
اگر کسی سکسکه کند به او می
گویند کسی به یادت است!
اگر در موقع غذا خودرن کارد یا
چنگال به زمین بیفتد مهمانی خواهد آمد. اگر کارد بیفتد مهمان مرد و
اگر چنگال باشد مهمان زن خواهد بود!
اگر پرنده از پنجره وارد خانه ای
شود، کسی در آن خانه خواهد مرد و باید پرنده را از پنجره بیرون کرد
و نه از در یا جای دیگر !
اگر یک نفر در نشستن یا راه رفتن
بین دو نفر هم نام قرار گیرد باید فوراً آرزویی بکند، زیرا آرزویش
برآورده می شود. اگر اسم خودش و پدرش یکی باشد ( در روسیه برخلاف
ایران این کار غیر معمول نیست) دو آرزویش بر آورده خواهد شد!
اگر جمع سه شماره اول و سه شماره
دوم بلیط اتوبوس یا تراموا برابر باشد، بلیط مبارکی است و باید
آنرا بلعید و آرزو کرد!
اگر دود بجای آنکه بالا برود روی
سطح زمین حرکت کند، باران خواهد بارید!
اگر پرنده ها بجای آسمان در
نزدیکی زمین پرواز کنند، نشان باریدن باران است!
اگر در دو طرف چارچوب در کسی را
ببیند، نباید با او دست دهد یا چیزی از او بگیرد چون بد شانسی
خواهد آورد!
اگر کسی خانه را به طرف چارچوب
در جارو کند، بدبختی نصیب خانواده می شود!
اگر کسی در خانه کسی مرده است تا
زمانی که جسدش بیرون نرفته نباید جارو زد، شگون ندارد!
اگر از خانه خارج شدید و یادتان
آمد که باید برگردید، چنانچه مسئله خیلی مهم نیست برنگردید و اگر
برگشتید حتماً در خروج دوم جلو آینه بایستید و شکلکی در آورید و
گرنه بدشانسی به شما روی خواهد آورد!
اگر در خانه عنکبوت دیده شود،
دلیل گرفتن هدیه یا آمدن نامه است بخصوص اگر سفید یا بزرگ باشد. در
هر صورت کشتن عنکبوت شگون ندارد!
اگر می خواهید از برنامه های
آینده تان حرف بزنید یا از کسی یا چیزی تعریف کنید، سه ضربه به
جسمی چوبی بزنید یا بطور سمبلیک روی شانه چپتان تف کنید وگرنه چشم
زخم به شما می رسد و در کارتان موفق نمی شوید!
اگر می خواهید به کسی گربه ای
هدیه دهید باید بطور سمبلیک آنرا بفروشید ( مبلغ ناچیزی بگیرید)
هدیه گربه شگون ندارد و گرنه گربه وحشی و بداخلاق خواهد شد!
اگر می خواهید به کسی هدیه ای
بدهید حتماً دستمال نباشد که خیلی بد است، زیرا شما برای طرف مقابل
آرزوی گریه و غم می کنید!
اگر به کسی چاقو هدیه بدهید طناب
دوستی خودتان با او را قطع کرده اید!
اگر می خواهید گل هدیه بدهید
حتماً باید تعدادش فرد باشد. تعداد زوج برای عزاداری استفاده می
شود!
اگر می خواهید مهمانی بروید
حتماً هدیه ای با خود ببرید هرچند ارزان باشد، اما دست خالی نروید!
اگر کسی آینه را بشکند، بلاهای زیادی به سرش خواهد آمد!
اگر جوانی در مراسم سال نو در
گوشه میز بنشیند (نوک میز) 7 سال بختش بسته خواهد شد!
اگر ظرف شکستنی از دست کسی بیفتد
و بشکند، بلا از او دور شده و هرچقدر تعداد قطعات بیشتر باشد بهتر
است!
اگر دختری در جایی بخوابد که
قبلاً نخوابیده (چه خانه خودش، چه محل دیگر) می تواند آرزو کند که
شوهر آینده اش را (حتی اگر او را نشناسد) در خواب ببیند و او شوهر
آینده را حتماً در خواب خواهد دید!
اگر گربه سیاه در راه ببینید،
شگون ندارد!
اگر کسی در خانه یا آپارتمان سوت
بزند، ثروتش را از دست خواهد داد!
اگر سیگار را از آتش شمع روشن
کرد، بدبختی میآورد !
اگر ظرف نمک در سفره چپه شود،
باعث بدبختی می شود مگر این که سه بار، کمی نمک روی شانه چپ
خودتان بریزید !
غذاهای سنتی روسیه
در روسیه تنوع غذایی فراوانی را می توان مشاهده نمود.
در این کشور انواع غذاهای محلی روسیه، قفقازی و تاجیکی را می توان
یافت. علاوه بر آن در رستوران ها و هتل ها، انواع غذاهای اروپایی و
آسیایی تهیه می گردد. از غذاهای محلی روسی می توان به اُخا(سوپ ماهی)،
شیچی (سوپ گیاهی)، سوپ بورش، پلمنی (نوعی غذا که از پخت خمیر و گوشت در
آب تهیه می شود) اشاره نمود. با توجه به تنوع غذایی فراوان به خصوص در
شهرهای مسکو و سنت پترزبورگ، در انتخاب غذا با مشکلی مواجه نخواهید شد
بیفاستراگانف
- غذای روسی
تابهحال تاریخچه بیفاستراگانف - این غذای روسی كه
این روزها در فهرست غذاهای رسمی ما نیز قرار گرفته است
- را شنیدهاید؟
اینطوری كه میگویند در پایان قرن نوزدهم در شهر ادسا
آشپزی به نام الكساندر استراگانف، خوراك خوشمزهای از
بیف (یا همان گوشت گوساله)، پیاز و خامه درست كرد كه
بهعنوان غذای اختصاصی، نام فامیل خود را بر آن گذاشت.
بعدها به تركیب این غذا سیبزمینی سرخشده نیز اضافه
شد
دين
سي تا چهل
درصد مردم روسيه، مسيحي ارتدوکس هستند. پيروان ساير اديان و مذاهب شامل
مسلمانان بين ده تا سيزده درصد، يهوديان، بوداييها، پروتستانها و
کاتوليکها هستند. بخش نسبتاً بزرگي از جمعيت روسيه نيز اعتقادي به
اديان الهي ندارند.
زبان
زبان رسمي اين کشور،
زبان روسي است. همچنين ۲۷ زبان رسمي ديگر هم در جمهوريها و مناطق
خودگردان اين کشور وجود دارد و در کل ميتوان گفت تنوع زباني در روسيه
بالاست