درباره دهلی

درباره دهلی

درباره دهلی نو

دهلی دومین کلانشهر بزرگ هند است و دهلی نو، پایتخت هند، نیز بخشی از این کلانشهر است. دهلی طبق سرشماری سال ۲۰۰۱ با جمعیتی برابر 14 ميليون نفر جمعیت مرکزی و بیش از ۲۲ میلیون نفر در کلان شهر دهلی یکی از بزرگترین شهرهای هند است و با قدمتی افزون بر ۵۰۰۰ سال به همراه دمشق و بنارس از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می شود. این شهر تاکنون ۱۱ بار ویران گشته و از نو ساخته شده‌است. دهلی قدیمی ترین ناحیه مسکونی جهان به شمار می‌رود که تاکنون همواره مسکون بوده است. دهلی آمیخته ای است از جامعه سنتی و مدرن و نمودی است از اجتماع مذاهب ، قومیت ها و فرهنگ های مختلف

جاذبه های توریستی دهلی نو

در شهر دهلی اماکن گردشگری زیادی وجود دارد و از مهمترین اماکن جذب گردشگر در این شهر می‌ توان به
قلعه سرخ يا رد فورت با نام ديگر لعل قلعه اشاره كرد. این قلعه بزرگترین مرکز جلب توریست در دهلی است. دستور احداث این قلعه را شاه جهان يكي از شاهان گورکانی، وقتی که پایتخت خود را از آگرا به دهلی تغییر داد ، صادر کرد. ساخت آن نه سال به طول انجامید و در سال ۱۶۴۸ تکمیل شد. این قلعه به وسیله دیواری از سنگهای قرمز رنگ محصور گشته که طول آن 5 کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است. این بنا شامل بخش‌ها و اجزاء مختلفی است که شامل تالارها ، ایوان ها و بناهای گوناگون خصوصی و عمومی باشکوه و زیبایی است که معروف ترینشان دروازه لاهور ، دروازه دهلی ، دروازه فیل ، چاتاچوک ، نقاره خانه یا نوبت خانه ، دیوان عام ، کرسی یا تخت شاهی ، لال پرده یا پرده قرمز، باغ حیات بخش ، دیوان خاص ، خاص محل ، موسامان برج ، نهر بهشت ، میزان عدالت ، ساوان و بادان ، ظفر محل ، حمام ، زنانه یا اندرونی ، ممتاز محل ، رنگ محل ، دعوت‌خانه ، موتی مسجد یا مسجد مروارید و دو موزه است. البته لازم بذکر است که نباید این قلعه را با قلعه دیگری که به همین نام مشهور است و در آگرا ساخته شده ، اشتباه گرفت.
از ديگر بناهاي اين شهر مسجد جامع آن است. مسجد جامع دهلی یا جامع مسجد ، که در گذشته به نام مسجد جهان نما شهرت داشته از بزرگترین مساجد هندوستان و از باشکوه ترین مساجد در جهان اسلام است. این بنا به دستور شاه جهان سازنده تاج محل در سال ۱۶۵۶ میلادی ساخته شده است. این مسجد که روبروی قلعه سرخ ، در قسمت دهلی قدیم قرار دارد، یکی از مراکز مهم مسلمانان هند به شمار می ‌رود. محوطه خارجی این مسجد می ‌تواند بیش از ۲۵ هزار نمازگزار را در خود جای دهد و از جمله اشیاء باستانی که در این مسجد نگهداری می شود، قرآنی است که روی پوست آهو نوشته شده است. برای ساخت این مسجد ۵۰۰۰ کارگر به مدت بیش از ۶ سال کار کرده اند. سقف این مسجد دارای سه گنبد است که روی آن ها با مرمرهای سیاه و سفید تزیین شده است. دو مناره این مسجد دارای ۴۰ متر ارتفاع هستند.
از ديگر مكانها ، آرامگاه همایون (همایون تمب ) است. همایون دومین پادشاه امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان هند بود که پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول تاج و تخت خود را بازستاند و به هند برگشت اما پس از چند ماه به طور ناگهانی و بر اثر سقوط از پله های کتابخانه‌ اش فوت کرد. این آرامگاه با شکوه به دستور همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود ساخته شد. کار ساخت این بنا در سال ۱۵۶۲ ميلادي یک سال پس از مرگ همایون آغاز و هشت سال به طول انجامید. معماران این باغ سید محمد بن میرک غیاث الدین و پدر وی میرک غیاث الدین بودند که از هرات به دهلی آورده شده بودند. این آرامگاه با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت ساخته شده که اولین باغ به این سبک در هندوستان به شمار می‌ رود.
درگاه حضرت نظام الدین كه در نزدیکی مقبره همایون از مكانهاي ديگر اين شهر است ، درگاه صوفی بزرگ هند، خواجه نظام الدین اولیا در محلی شلوغ و پر تراکم ، میزبان جمع کثیری از زائران مسلمان و غیر مسلمان است.
قطاب منار از ديگر بناهاست. ارتفاع این منار عظیم ۵/۷۲ متر است که ۳۹۹ پله دارد. این بنا از سنگ ساخته شده و جزو اولین بناهای عظیم هند و از نمونه های بارز معماری هندو ، اسلامی است. تزئینات روی این منار بی نظیر است. این بنا در کنار مسجد قوه الاسلام در سال ۱۱۹۹ میلادی توسط قطب الدین ایبک در جنوب شهر دهلی و بر روی خرابه های تعداد زیادی از معابد مربوط به آئین جینیسم ساخته شده. در صحن اصلی مسجد ستون فولادی بزرگی مربوط به قرن پنجم میلادی وجود دارد که عامه ، حلقه کردن دست از پشت ، دور این ستون را خوش یمن می دانند.
بنای یادبود ديگرمقبره مهاتما گاندی (راج گت ) مي باشد. اين سکوی چهار گوش ساده‌ از مرمر سیاه ، محل نگهداری خاکستر مهاتما گاندی است که در سال ۱۹۴۸ ميلادي به قتل رسید. هر ساله در روز سی ام ژانویه ، به یاد پدر ملی هند گردهمایی در این محل تشکیل می گردد.
بناي ديگر کاخ ریاست جمهوری راشتراپاتی بهاوان و مغول گاردن است كه در سمت منتهی الیه غربی میدان مرکزی دهلی نو که دروازه هند در میان آن قرار گرفته ، مجموعه بزرگ کاخ ریاست جمهوری قرار دارد. دفتر نخست وزیر و وزارت خارجه (معروف به بلوک جنوبی ) در حاشیه شرقی و ساختمان مدور مجلس هند نیز در حاشیه شمال شرقی این کاخ واقع شده است. این مجموعه، بخش اصلی از معماری انگلیسی دهلی ‌نو است. کاخ ریاست جمهوری دارای تالارهای بزرگ و ۳۴۰ اتاق است. باغ زیبا و معروف مغول گاردن در انتهای غربی محوطه این کاخ قرار دارد که سالی یک ماه ، بازدید عموم از آن آزاد است. سالن معروف آشوکا در طبقه دوم این کاخ قرار دارد که محل برگزاری رسمی ترین برنامه‌های رئیس جمهور هندوستان است. سقف این سالن و حاشیه فوقانی دیواره‌های آن به مساحتی بیش از ۷۵۰ متر مربع، تماما با نقاشی های ایرانی و اشعار فارسی پوشیده شده است.
دروازه هند (ایندیا گیت ) يكي ديگر از بناهاي اين شهر است. این بنای باشکوه با ارتفاع ۴۲ متر در محوطه ‌ای باز و نزدیک به کاخ ریاست جمهوری هند توسط معمار انگلیسی دهلی نو در سال ۱۹۳۱ ميلادي ساخته شده است. در واقع یادبودی است برای ۹۰ هزار سرباز هندی که در جنگ جهانی اول کشته شده اند و نام این سربازان بر دیوارهای این بنا حک شده است. توجه داشته باشيد اين دروازه را با دروازه هند در بمبئی اشتباه نگيريد.
جنتر منتريكي ديگر از بناهاي اين شهر است. این بنا به عنوان مرکز رصدخانه و تحقیقاتی نجومی توسط حاکم جیپور، در سال ۱۷۲۴ ميلادي ساخته شده ‌است. توسط این بنا که دارای محاسبات نجومی است، گردش ستارگان را اندازه گیری می کردند.
قلعه کهنه هند (پورانا کیلا ) يكي از قلعه هاي شهر دهلي است. اين قلعه کهنه هند معروف به پورانا کیلا بر روی خرابه های شهر کهن پاندواها که زمانی درکنار رودخانه یامونا قرار داشته، توسط شیر شاه سوری سلطان افغان که بر همایون شورید و دهلی را تصرف کرد طی سالهای ۱۵۳۸ ميلادي و ۱۵۴۵ ميلادي ساخته شده است.
صفدر جنگ نباي ديگر است. بنای آرامگاه صفدر جنگ، وزیر دربار گورکانی، آخرین سبک معماری باغ مقبره ای دهلی در دوران امپراتوری مغولی هند است که در خلال سال‌های ۱۷۵۳ ميلادي تا ۱۷۵۴ ميلادي در زمان محمد شاه گورکانی، پادشاه هند، ساخته شده ‌است.
بازار بزرگ چندی چوک كه به معنای میدان نقره است ،يكي ديگر از بناهاي اين شهر است. اين بنا که روبه روی قلعه سرخ و در ضلع شمالی مسجد جامع دهلی قرار دارد، توسط جهان آرا بیگم دختر شاه جهان و به دست سازندگان تاج محل ساخته شده است. این بازار سنتی دارای راسته های زیادی است که بازار اصلی شهر دهلی قدیم را تشکیل می دهد. این بازار توسط کانال هایی پر از آب به دو بخش تقسیم شده که آب کانال هنگام شب بسان نقره در زیر نور ماه می ‌درخشیده است.
قلعه تغلق آباد كه پایتخت غیاث الدین تغلق بوده است در فاصله ۸ کیلومتری از قطب منار قرار دارد که به دلیل استراتژیک احداث گردیده و اکنون تعداد کمی از استحکامات و تالارهای زیر زمینی آن بر جای مانده است. براساس برخی حکایات ویران شدن شهر بر اثر نفرین خواجه نظام الدین اولیا بوده است.
بناي فیروز شاه کتلا كه در شهر فیروزآباد هند، نزدیک به دهلی گیت در قرن ۱۴ میلادی به وسیله فیروز شاه تغلق ساخته شده است يكي ديگر از بناهاي اين شهر است. ستون معروف سنگی به ارتفاع ۱۴ متر حامل پیغام صلح آشوکا در این محل قرار دارد.
معبد آکشاردام که بزرگترین معبد آیین هندو در جهان به حساب می‌آید ، در اين شهر واقع شده است. همچنين در دهلي چترپور مندیر يا شهر معابد ، بیرلا مندیر، بنگالاصاحب گوردوارا ، کلیسای قلب روحانی و معبد ایسکون ، از معروفترین معابد و اماکن مذهبی غیر اسلامی در دهلی به شمار می روند.
از پاركهاي شهر دهلي مي توان لودی گاردن ، پارک پنج حس ، نهرو پارک ، بودا پارک ، پارک آهوها ، پارک دهلی ، دلهی ریج ، پارک اجمل خان و مجموعه دهولاکن را نام برد.

آرامگاه همایون

همایون دومین پادشاه گورکانی هند پس از پانزده سال که در دربار ایران پناهنده بود به کمک شاه طهماسب اول به کشورش بازگشت و به طور ناگهانی پس از چندماه از دنیا رفت.او به هنر و علوم عشق می‌ورزید و در کتابخانه‌اش شمار زیادی از هنرمندان نقاش، خوشنویس، تذهیب‌کار و صحاف ایرانی و هندی را گرد آورده بود که به کار تولید و تکثیر آثار علمی و نسخه‌های نفیس هنری اشتغال داشتند. او در بازگشت به هند، گروهی از هنرمندان ایرانی را با خود به همراه برد. همسر وی حمیده بانو بیگم که در ایران با معماری ایرانی آشنا شده بود با الهام از مقابر ایرانی و فضای چهار باغ یا باغ جنت آرامگاه همایون را در سال ۱۵۶۲ یک سال پس از مرگ همایون آغاز و پس از هشت سال (نه سال پس از مرگ همایون) به پایان رساند

قلعه سرخ

قلعه سرخ رد فورت یا لال قلعه بزرگترین مرکز جلب گردشگران در شهر دهلی پایتخت هندوستان است. لال در زبان هندی به معنی قرمز است. دستور احداث این قلعه را شاه جهان امپراتور گورکانی، وقتی که پایتخت خود را از اگرا به دهلی تغییر داد، صادر کرد. ساخت آن نه سال به طول انجامید و در سال ۱۶۴۸ تکمیل شد. این قلعه در کنار رود یامونا قرار دارد و به شکل یک هشت ضلعی نامنظم و که به وسیله دیواری از سنگهای قرمز رنگ محصور گشته که طول آن ۵/۲ کیلومتر و ارتفاع آن از ۱۶ تا ۳۳ متر متغیر است

قطب منار

قطب منار، مناره‌ای است در دهلی پایتخت هندوستان که ۷۲/۵ متر ارتفاع دارد و بلندترین بنای آجری دنیاست. قُطُب منار به تقلید از «منار جام» افغانستان، ساخته شد و به پنج طبقه تقسیم شده است که در فاصلهٔ هر دو طبقه، ایوان مدوری به‌صورت کمربند آن را دربر گرفته‌است. هر طبقه کتیبه‌هائی دارد که موتونی از آیات قرآن و اسامی قطب‌الدین ایبک، محمد بن سام و دیگر پادشاهان و امرا را شامل می‌شوداین بنای عظیم در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و هر ساله گردشگران بسیاری را جذب و چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. پیش از این امکان بازدید از داخل منار بود ولی اکنون پس از چند خودکشی، ورود به داخل منار و بالارفتن از آن برای عموم ممنوع شده است

مراکز خرید دهلی نو

دهلی در طول تاریخ مهمترین مرکز تجاری و تبادل کالا در کل کشور هند بوده است. نام برخی از مکان های خرید و تجاری دهلی نیز ریشه در همین پیشینه تاریخی دارد.
نام هایی مانند شیخ سارای و یوسف سارای .
امروزه این شهر تجاری پر است از مراکز تجاری و فروش کالا و مغازه های کوچکی که در کل شهر پخش شده است. اجناس مهمی مانند جواهرات ، فرش و انواع زیرانداز، روسری های رنگارنگ ، سنگ های با ارزش و لباس های ابریشمی و نقره ای در اين شهر خرید و فروش می شوند.
از مراکز مهم و ناحیه های خرید می توان به باغ کارول ، کوناوت و چندنی چوک را نام برد.
خیابان بابا خاراک که در نزدیکی پارلمان هند واقع شده است نیز یکی از مهترین مراکز فروش لباس ها و روسری های هندي است.
مرکز خرید بهشت نیز نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید کالا در دهلی است که لباس هایی ساده و سنتی را زیر نظر بزرگترین طراحان با قیمتی مناسب به مردم عرضه می کنند.
روستای حوض خاص که در 12 کیلومتری جنوب غربی شهر قرار دارد نیز یکی دیگر از مراکز مهم خرید جواهرات و اجناس با ارزش است.
مجتمع خرید سانتوشی که در کنار هتل های مهم دهلی قرار دارد نیز یکی دیگر از مراكز بزرگ و قابل توجه دهلی است. در این مرکز خرید بهترین لباس هایی که نخ های آن به وسیله دست ریسیده شده است به مشتریان عرضه می شود. در برخی از مراکز خرید سنتی دهلی حجم زیاد لباس های های آویخته شده بر در مغازه های به حدی است که مشتریان به سختی می توانند آسمان را ببینند. تمامی مراکز یاد شده بافت سنتی و قدیمی شهر دهلی را در خود به یادگار گذاشته است و هر بازدیدکننده ای را مجذوب خود می کند.
باغ کارول مهمترین مرکز خرید در حوض خاص است.
یکی دیگر از مراکز تجاری شهر دهلی مرکز دیلی هت است. این مرکز که ظاهری مانند بازار دارد و در تمامی روزهای هفته باز می باشد. در این مکان می توان انواع پارچه ها و لباس ها و روسری های محلی هند را خرید. خریدی که تجربه ای هنری را برای گردشگر به ارمغان خواهد آورد.
از دیگر مراکز خرید در دهلی می توان به بازار سدر اشاره کرد. مکانی پرانرژی و پویا که بزرگترین ناحیه تجاری دهلی است. تمامی اجناس مورد احتیاج گردشگران در آن موجود است و خود به ناحیه های بسیار متنوع و گسترده ای تقسیم می شود.

فرودگاه دهلی نو

دهلی داراي سه فرودگاه است. فرودگاه اصلی این شهر ایندیرا گاندی است که در سال ۲۰۰۷ رکورد جابجایی ۲۰ ملیون مسافر در آن ثبت شد. پالام و صفدرجونگ دو فرودگاه دیگر این شهر هستند که بیشتر برای مقاصد بازرگانی مورد استفاده قرار می گیرند.

حمل و نقل عمومی دهلی نو

سیستم حمل و نقل اين شهر از اتوبوس ها ، ریکشاو يا همان سه چرخه‌های موتوری ، مترو ، تاکسی و قطارهای حومه شهری تشکیل شده است. متروی این شهر یکی از مدرن ترین سیستم های حمل و نقل زیرزمینی دنیا به شمار می رود. در سال ۲۰۰۷ این سامانه در ۳ خط فعال بود ، ۶۵ کیلومتر طول داشت و به ۵۹ ایستگاه سرویس می داد. در حال حاضر چندین خط جدید در حال ساخت است و به زودی ایستگاه های بیشتری افتتاح خواهند شد.
یکی از پرطرفدار ترین وسایل حمل و نقل عمومی در دهلی ریکشاو يا همان سه چرخه های موتوری هستند که معمولا به رنگ سبز در شهر دیده ‌می شوند. این وسیله حمل و نقل عمومی که از سی ان جی يا همان گاز استفاده می کند و بسیار ارزن تر از تاکسی ها زرد و مشکی دولتی و خصوصی است.
در کنار همه این ها سیستم اتوبسرانی شهری دهلی قرار دارد که ۶۰ درصد سفرهای درون شهری دهلی توسط آن ها انجام مي شود. اتوبوسرانی دهلی برای ارائه تسهیلات بیشتر به شهروندان ، با شرکت متروی این شهر قرار داد بسته است و ایستگاه‌های متروی دهلی را به خوبی پوشش می دهد

تاریخچه دهلی نو

از سال ۱۷۷۲ ميلادي تا ۱۹۱۱ ميلادي شهر کلکته پایتخت هندوستان بود ولی به خاطر مرکزیت دهلی، جرج پنجم بریتانیا، که در دههٔ ۱۹۰۰ پادشاه هند به شمار می آمد پایتخت را از کلکته به دهلی نو منتقل کرد.
این شهر دارای پنج هزار سال قدمت است و آثار دوران تمدن موهنجودارو و یا دره رود سند در آن یافت شده است. دهلی اولین پایتخت حکومت مسلمانان از قرن دوازده تا ۱۹ میلادی بوده و طی قرون متمادی، جنگها و ویرانیهای فراوانی را به خود دیده است که از مهمترین آنها حمله تیمور و نادر شاه به این شهر را می توان نام برد. تخت طاووس و الماس معروف دریای نور از غنائم با ارزشی است که از این شهر به ایران منتقل شده است.
اولین جنگ برای استقلال سرزمین هند، درسال ۱۸۷۵ ميلادي در شهر دهلی به وقوع پیوست. انگلیسی ها در سال ۱۹۱۱ ميلادي مرکز حکومت خود را از کلکته به این شهر انتقال دادند. طراحی و احداث دهلی نو بلافاصله پس از استقرار حکومت انگلیسی ها، توسط یک معمار برجسته انگلیسی به نام ادوین لوتینز در جنوب دهلی آغاز گردید. دهلی نو پس از استقلال به عنوان پایتخت هند معرفی شد

اقتصاد دهلی نو

موقعیت جغرافیایی استثنایی دهلي سبب شده است تا اين شهر از دیرباز بر مسیر تجاری که از شمال غربی هند به کرانه های رود گنگ کشیده شده بود، تسلط پیدا کند. این وضعیت رونق شهر دهلی را در پی آورد و به تبع آن این شهر به یکی از مراکز اصلی فرهنگی و روشنفکری هند تبدیل شد.
دهلی نو از نظر اقتصادی وضعیت بسیار مطلوبی دارد و از این لحاظ اقتصاد آن به سرعت در حال رشد است. براساس آمار سال ۲۰۰۱ نزدیک به ۱۳ میلیون نفر در دهلی زندگی می کردند که این میزان در سال ۲۰۰۵ به ۱۵ میلیون نفر رسیده است. این آمار نشانگر آن است که جمعیت دهلی در سال های اخیر با ۶۰درصد رشد مواجه بوده است.
این در حالی است که با احتساب شهرک های نویدا ، گورگاون ، فریدآباد و قاضی آباد جمعیت این ابرشهر به ۲۰ میلیون نفر می رسد.
با توجه به موقعیت‌های مناسب و زیاد کار، میلیون‌ها نفر از مناطق روستایی ایالت های همجوار هاریانا ، پنجاب ، اوتارپرادش و بیهار جذب شهر دهلی شده اند. در همین چارچوب نیز فشارها بر دولت ایالتی دهلی در راستای منطبق کردن زیرساخت های شهر با جمعیت ساکن دهلی به شدت افزایش یافته است.
در سال ۲۰۰۱ دولت طرح جدیدی را به عنوان نقشه اصلی به اجرا درآورد. این طرح به منظور گسترش مناطق جدید مسکونی، تجاری و صنعتی در محدوده شهر دهلی و حتی نواحی خارج از آن به اجرا درآمد

ساختار دهلی نو

شهر دهلی در ناحیه مرکزی نیمه شمالی هند و در ساحل غربی رود یامونا يا جمنا واقع شده است. وسعت ناحیه پایتختی ملی دهلی برابر ۱۴۸۳ کیلومتر مربع است که ۷۰۰ کیلومتر آن ناحیه شهری و ۷۴۳ کیلومتر مربع ناحیه روستایی است و از بزرگترین کلانشهرهای جهان محسوب می گردد. ناحیه پایتختی ملی دهلی یا ایالت دهلی که دهلی‌ نو مرکز آن می ‌باشد، از طرف شرق به ایالت اوتارپرادش و از طرف شمال ، غرب و جنوب به ایالت هاریانا محدود می‌گردد و تماما بر روی جلگه رود گنگ واقع است.
دهلی امروز، آخرین شهر از شهرهایی است که پس از تاسیس پاندوراس در ایندراپراست ها تاکنون به صورت پی در پی در این ناحیه ساخته شده اند. زمانی که شهرهای ساحلی هند باتلاق هایی بیش نبودند، دهلی به دلیل ارزش جغرافیایی خود در بین رود یامونا و تپه های اراولی ، محل تاخت و تاز پادشاهان هندو از جنوب و کشورگشایان مسلمان از آسیای مرکزی بوده و بارها تصرف ، ویران و دوباره ساخته شده است. از هر فرمانروا و امپراطوری بناهای تاریخی مهمی به یادبود مانده است که آثاری از فرهنگ، حوادث، و سبک معماری دوره خود را به نمایش می گذارد و امروزه در نقاط مختلف دهلی قابل توجه مورخان و گردشگران است.
اکنون دهلی به عنوان پایتخت بزرگترین دموکراسی جهان، همچنان در کشاکش بین مذاهب و فرقه ها و نژادهای گوناگون است. دهلی گام های بلندی در جهت رشد اقتصادی برداشته است. امروز دهلی در کنار بافت قدیمی که ردپایی از تاریخ پر فراز و نشیب خود را دربردارد، شامل ادارات و مناطق مسکونی مدرن و فضاهای وسیع سرسبزی است که به آن لقب باغ شهر داده است