|
درباره اردبیل
استان اردبیل با
17953 کیلومتر مربع وسعت در شمال غربی فلات ایران جای گرفته و حدوداً 09/1 درصد
مساحت کل کشور را تشکیل می دهد.
این استان از شمال با جمهوری آذربایجان، از جنوب با استان زنجان، از غرب با
آذربایجان شرقی و از شرق با استان گیلان همسایه است. 5 شهرستان این استان حدود 369
کیلومتر با کشور جمهوری آذربایجان مرز مشترک دارد که در 159 کیلومتر آن رودهای ارس
و بالهارود جریان دارد.
سه عامل شکل دهنده اقلیم آب و هوایی استان، توپوگرافی، زاویه تابش نور و جریانات
هوایی می باشد. سبلان با وسعت حدود 6 هزار کیلومتر مربع و 4811 متر ارتفاع در بین
دو دشت پهناور مشکین شهر و اردبیل واقع شده است.
براساس آخرین تقسیمات کشوری استان اردبیل شامل10 شهرستان، 26 بخش، 23 شهر و 68
دهستان است. این استان طبق آخرین سرشماری دارای بیش از 1228155 نفر جمعیت است که
شهر اردبیل بعنوان مرکز استان بیش از 418262 نفر از آن را در خود جای داده است
استان زيباي
اردبيل با جاذبه هاي طبيعي و تاريخي منحصر بفرد يکي از مناطق جالب
گردشگري در ايران مي باشد مهمترين ويژگي اين استان آب و هواي مطبوع و
خنک اين منطقه در فصول بهار و تابستان مي باشد. استان اردبيل در شمالي
ترين نقطه ايران قرار دارد.
رودهاي مهم آن
باليقلو چائي، قوري چاي و قره سو مي باشد. محصولات کشاورزي و دامي آن
گندم، جو، سيب زميني، تخم چغندر قند، محصولات علوفه اي، ميوه هاي
درختي، حبوبات، عسل و لبنيات مي باشد. صنايع دستي و سوغات آن نيز،
گليم، جاجيم، شال، ورني، مسند، سفال، صنايع چوب، مصنوعات چرمي و قالي
بوده و سوغاتيهاي آن سرشير، عسل، حلواي سياه و شيرينيهاي محلي مي
باشد.
شهر نخستين بار
بر روي لوحه هاي گلي سومريان در 5000 سال پيش در شهر نيپور باستان به
عنوان شهري کوهستاني و با عنوان آراتا ثبت شده است. اين شهر در دوران
مختلف مرکز ايالت آذربايجان بوده و به نامهاي آرتاويل، باذان پيروز،
فيروز گرد، دارالارشاد، ادرالملک، دارالعرفان، دارالامان، شهر مقدس (به
سبب وجود مدفن اجداد صفوي) ملقب بوده است و به علت قرار داشتن در مسير
جاده ابريشم از رونق اقتصادي بسياري برخوردار بوده است و براي اولين
بار بعد از اسلام موجب تشکيل دولت ملي در ايران گرديد.
جغرافيا
شهر اردبيل در ارتفاع ۱۵۰۰ متري از سطح دريا و در ميان کوه‌هاي تالش و
سبلان واقع در رشته‌کوه البرز در شمال غرب فلات ايران جاي گرفته و
داراي زمستان‌هاي سرد و تابستان‌هاي ملايم است.
پيشينه
اغلب صاحب نظران نام قديمي شهر را «آرتاويل» و از ريشه اوستايي
مي‌دانند. اين نام از ترکيب دو کلمه «آرتا» (به‌معني مقدس که در فارسي
ميانه تبديل به «ارد» شده است و در کلماتي نظير اردشير آمده‌است) و
«ويل» تشکيل شده‌است.
اردبيل از شهرهاي کهن ايران است که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد.در
لوحه‌هاي گلي سومريان به صورت آرتا يا آراتتا ثبت گرديده‌است که خود
قدمت شهر را تا ۵۰۰۰ سال ميرساند. در سال ۶۱۸ هجري مورد حمله مغولان
قرار گرفت.در دوران باستان نيز که ايران به چهار ولايت تقسيم شده بود
اردبيل مرکز ولايت باختر شامل آذربايجان، ارمنستان و آران بوده‌است.
اما در زمان تيموريان و صفويان، نهضت تشيع و جنبش‌هاي سياسي ايران از
اين شهر برخاست. اردبيل در زمان صفويان آباد گرديد و به اوج اعتبار،
عزت، و عظمت خود رسيد، اما پس از انقراض اين سلسله در پيشامدها و
تحولات تاريخي دوره نادرشاه و اوايل قاجار و به‌خصوص با ورود قشون
روسيه به ايران و حوادث دوران مشروطيت، از رونق و اهميت افتاد. پس از
پيروزي انقلاب اسلامي ايران، در ۲۴ فروردين ۱۳۷۲ به مرکز استان تبديل
شد.
مسجد جمعه اردبيل (مسجد جامع اردبيل) يادگار دوره پيش از اسلام ودوره
سلجوقيان از آثار تاريخي اردبيل که برخي به دوره پيش از اسلام ميرسد،
مي‌توان از دهکده آتشگاه، شهر هير، شهريور، و مسجد جامع اردبيل که در
قديم آتشکده بوده‌است، نام برد. با توجه به اين‌که اين مسجد، بزرگ‌ترين
و قديم‌ترين مسجد اردبيل است، احتمال مي‌رود يکي از واحدهاي آن،
کتابخانه بوده، ولي در تاريخ اردبيل اشاره‌اي به آن نشده است.
بسياري از مؤلفان دوره اسلامي، بناي شهر اردبيل را به فيروز، پادشاه
ساساني نسبت مي‌دهند و مي‌نويسند که اردبيل به دستور اين پادشاه، که در
سده پنجم ميلادي مي‌زيست، ساخته شده‌است. فردوسي در شاهنامه بناي
اردبيل را به پيروز ساساني نسبت مي‌دهد.
اما تاريخ اردبيل خيلي قديمي‌تر از زمان فيروز ساساني است. زيرا که
فيروز درسال ۴۵۹ ميلادي به سلطنت رسيده‌است و ۳۴ سال قبل از اين تاريخ،
بهرام پنجم ملقب به بهرام گور در مقابل حمله هياتله از راه اردبيل به
آمل وگرگان و سپس به خراسان رفته و در آن‌جا، خاقان هياتله را
کشته‌است.
در زمان فيروز به دليل حمله طوايف شمال (هون‌ها) ويران گرديد و به
دستور فيروز، آباد گرديد و برج و بارو درآن ساخته گرديد و از اين‌رو
بناي آن‌را به فيروز نسبت مي‌دهند.
در داستان سياوش در شاهنامه فردوسي نيز نام اردبيل آمده بود.
شهر اردبيل به علت نزديکي به قفقاز و گرجستان و ارمنستان، جايگاه
ويژه‌اي داشت به‌طوري که در زمان جنگ‌هاي ايران و روس در عهد قاجار،
اردبيل مرکز استقرار نيرو و ستاد عمليات سپاه ايران در برابر طوايف
شمال بوده‌است.
کشف تاريخ ۴۰ هزار ساله اردبيل
کشفيات اخير در خصوص تاريخ اردبيل در منطقه مرادلو اردبيل نشان از کشف
تاريخ ۴۰ هزار ساله در اردبيل را به اثبات ميرساند.محوطه شامل بيش از
يکصد تخته سنگ مزين به نقوش صخره‌اي بوده که با بررسي و مطالعه هر يک
از آنها زواياي پنهاني از نحوه زندگي و استقرار بشر در اين منطقه از
کشور نمايان خواهد شد.
پوشش مردم
امروزه استفاده از لباس‌های محلی و سنتی در بسیاری از نقاط ایران از
جمله استان اردبیل منسوخ شده و مردم از لباس‌های معمول شهرهای بزرگ
استفاده می‌کنند ولی در برخی از مناطق این استان همچون منطقه مغان و
ارسباران و در میان عشایر کوچ‌نشین و میان روستاییان، استفاده از
لباس‌های محلی توسط مردان و زنان عمومیت دارد. لباس‌های محلی ایل
شاهسون و ارسباران یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی این ایل به شمار
می‌آیند. مردان ایل پوشاک اختصاصی ندارند، کت و شلوار و کلاه آنان
معروف به کِپی (kepi) یا کلاه ترک داری که نظیر کلاه مردان گیلان است؛
تشکیل دهندۀ پوشاک مردان شاهسونی است.
لهجه و گویش
زبان ترکى آذرى زبان مادرى عامه مردم اين منطقه است. البته ساکنان برخى
از روستاهاى نمين و شهرستان خلخال به لهجهٔ طالش و تات نيز سخن
مى‌گويند. دين رسمى مردم استان اردبيل اسلام و مذهب آنان شيعه جعفرى
است. شهر اردبيل خاستگاه تشيع است که به عنوان مذهب رسمى ايرانيان به
شمار مى‌رود. منطقه داراى بافت فرهنگى سنتى است که مذهب عمده‌ترين و
قوى‌ترين عنصر آن است. مردم استان اردبيل علاقه‌مندى شديد به مبانى
اسلام و تشيع دارند.
فولکور يا ادبيات شفاهى مردم منطقه نيز مانند تاريخ و زبان آن از
سابقه‌اى کهن برخوردار است.
جاذبه های گردشگری
-
آرامگاه شیخ صفی‌الدین میراث جهانی
یونسکو
-
بقعه سید امین الدین جبراییل
-
مقبره شیخ حیدر
-
کلیسای مریم مقدس اردبیل
-
موزه مردم‌شناسی اردبیل
-
جمعه مسجد
-
سنگ نبشه ساسانی
-
آثار صخره‌ای ویند
-
کاروانسرای شاه عباسی (اردبیل)
-
شهر یئری
-
بازار اردبیل
-
دریاچه شورابیل
-
سبلان
-
شیروان دره‌سی
-
جشنواره گلهای بابونه اردبیل
-
عمارت آقازاده اردبیلی
-
جنگل فندقلو
-
پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی
نمین(اردبیل)
-
پیست اسکی آلوارس
-
منطقه گردشگری کپز
-
تفرجگاه بولاغلار
-
منطقه حفاظت شده آق داغ
-
منطقه گردشگری ازناو
-
روستای گردشگری کزج
-
ژئوپارک دربندمشکول (شهرستان کوثر)
-
گیلوان
-
دریاچه قله سبلان
-
دریاچه نئور
-
مجتمع آبدرمانی سرعین
-
چشمه آب گرم شابیل
-
قوتورسویی
-
آبگرم گیوی
-
آبشار سردابه
-
آبشار گورگور آلوارس
-
آبشار شورشورنه (نمین)
-
آبشارآق بلاغ (سیبیه خانی)
-
آبشار دیز (خلخال)
-
آبشار نره گر
-
آبشار شیروان دره
-
آبشار گورگور (مشگین شهر)
-
قلعه بربر
-
قلعه بوینی یوغون
-
دژ قهقهه
-
کهنه قلعه
-
قلعه بربر
-
دیو قالاسی
-
قیزقالاسی
-
قلعه اولتان
-
قلعه خسرو
-
غار تاریخی لاهرود
-
غار هفت‌خانه
-
غار تاریخی لاهرود
-
حمام درو
-
حمام سنگی شهر گیوی
-
امامزاده سید ابراهیم لاهرود
-
گردنه حیران جاده اسالم
آبشار آقبلاغ
اين آبشار در خلخال و در كوه آق داغ (سفيدكوه) قرار
دارد. در دامنه اين رشته كوه چشمه سارهاي فراواني وجود دارد كه تأمين
كننده آب جريانهاي چون ميانرودان، گلبند رود، رودخانه زال و … مي باشد.
مهمترين چشمه اين ناحيه كه آبدهي قابل توجهي دارد، چشمه آقبلاغ است.
اين چشمه در دامنه شرقي قله مركزي آق داغ قرار دارد. اين چشمه بلافاصله
پس از خروج، آبشار بسيار زيبا و با دورنماي جالب و ديدني و سفيدرنگ
تشكيل مي دهد. وجود گونه هاي متنوع گياهي، درختي و علفي در پيرامون اين
آبشار زيبائي آن را دوچندان مي نمايد. نزديكترين راه ارتباطي به آقبلاغ
از طريق يك راه پياده رو از روستاي لرد بخش شاهرود خلخال ميسر است.
آبشار سردابه
اين آبشار در نزديكي آبگرم معدني سردابه (24 كيلومتري
غرب اردبيل) در دامنه شرقي كوه سبلان واقع است. ارتفاع آن حدود 20-15
متر و حجم جريان آن نسبتاً كم و محدود به خروجي چند چشمه بالادست مي
باشد. شايان ذكر است حجم جريان اين آبشار در مواقع بارش و پيوستن
جريانهاي سطحي حوزه آبخيز افزايش مي يابد. اين آبشار از محلهاي ديدني
مجتمع آبگرم سردابه كه از نقاط گردشگري اردبيل است، مي باشد
آبشار گورگور آلوارس
چشمه گورگور ازجمله چشمه هاي مشهور منطقه سبلان مي
باشد. اين چشمه در دره آلوارس يا قزل گوللر كه يكي از عريض ترين و
باصفاترين دره هاي سبلان است، در ارتفاع 2420 متري از سطح دريا واقع
شده است.آبدهي اين چشمه بسيار بالا بوده و آب از خلل و فرج ديواره صخره
اي مشرف به دره با فشار بيرون مي آيد. نظر به شيب تند مسير تا رسيدن به
رودخانه بستر آبشار مانندي را طي مي كند و باتوجه به موقعيت تفريحي و
تفرجي و ورزشي دره قزل گوللر و احداث پيست اسكي روي برف آلوارس در آن
چشمه و آبشار گور گور نيز با دارا بودن آب و چشم انداز و فضاي سبز جالب
از نظر گردشگري را دارد.
آبشار گورگور خياوچاي
اين آبشار در مسير رودخانه خياو (خيوچاي) بوده و
بلندي آبشار حدود 10-12 متر مي باشد و از نظر حجم جريان قابل توجه مي
باشد . حوضچه اي دايره اي شكل درمحل ريزش آب ايجاد شده است. آبشار
گورگور به علت منظره جالب طبيعي و وجود ماهي قزل آلاي قرمز در رودخانه
و حوضچه و برخورداري از موهبت آبگرم معدني ملك سوئي و چشم اندازي از
كوهستان سبلان (ارتفاعات دلي آلي، آيتار، هرم و كسري) جذاب و ديدني
است.
پارك جنگلي فندقلو
جنگل فندقلو بعلت نزديكي به شهر نمين و سهولت دسترسي
از جاده بين شهري اردبيل – آستارا همواره به عنوان يك منبع تفرجگاهي
مطرح بوده است اين جنگل يكي از اراضي تفريحي جنگلي است كه به فاصله 10
كيلومتر از شهر نمين و 30 كيلومتر از شهر اردبيل قرار گرفته است . اين
جنگل انبوه بسيار زيبا مشابه پار ك به نظر ميرسد . وجود اشكوب هاي كوچك
و محدود پوشيده از گياهان مرتعي تهي از درخت در بين درختان انبوه محل
مناسبي را براي گذراندن اوقات فراغت خانواده ايجاد نموده است به همين
جهت اينك عنوان پارك جنگلي فندقلو در ايام تعطيل پذيراي متقاضيان زيادي
از شهر اردبيل ، نمين و مسافران تابستاني است . پيست اسكي روي چمن
دراين منطقه قرار دارد و يك اردوگاه دانش آموزي با چندين اطاقك چوبي
جهت اقامت و سرويسهاي بهداشتي عمومي از سوي واحد امور تربيتي اداره
آموزش و پرورش شهرستان نمين در آن ايجاد شده است
پيست اسكي آلوارس
اين پيست اسكي در فاصله 12كيلومتري روستاي آلوارس و
24 كيلومتري سرعين قرار گرفته است و از آنجائي كه پيست فوق در ارتفاع
3200متري از سطح دريا قرار دارد به سبب بارندگي برف فراوان در طول
پائيز و زمستان و به جهت دير ذوب شدن برفهاي اين منطقه مي تواند در
حدود شش الي هشت ماه از سال مورد استفاده قرار گيرد. از ويژگيهاي بارز
منطقه اي كه مجتمع ورزشهاي زمستاني آلوارس در آن واقع شده است علاوه بر
جاذبه هاي زمستاني مي توان به جاذبه هاي بهاري و تابستاني آن ازجمله
روي آوردن عشايران با گله هاي خود به مناطق حوالي آن، هواي خنك و معتدل
در اوج تابستان، پوشش گياهي و گلهاي رنگارنگ بصورت دشتهاي وسيعي از
شقايقهاي كوهي، گل ختمي، گون و غيره همچنين قرار گرفتن مسيرهاي صعود به
قله سبلان و قلل ديگر از فاصله نزديك كمپ مجتمع و مشرف بودن آن به
شهرهاي سرعين، نير، اردبيل مي باشد كه استفاده از آن را در تمامي فصول
سال مفيد و خاطره انگيز مي نمايد.
تالاب گنج‌گاه
تالاب سرسبز گنج‌گاه در 80 كيلومتري جنوب خاوري شهر
اردبيل قرار دارد. اين تالاب زيستگاه پرندگاني چون چنگر، آبچليك و ...
است.
تالاب نوشار
تالاب فصلي نوشار در 35 كيلومتري جنوب خاوري شهر
اردبيل قرار گرفته است. اين تالاب در زمستان و بهار زيستگاه گونه‌هاي
پرنده مي‌باشد و در فصلهاي ديگر چراگاه دام داران رمه گردان است.
تالاب شور گل
تالاب شور گل در 3 كيلومتري جنوب خاوري شهر اردبيل
قرار دارد و در بهار، زيستگاه پرندگان مهاجر است.
تالاب قره گل
تالاب قره گل در شمال باختري دامنه‌هاي هرم و جنوب
زيستگاه هوشنگ ميداني در بلندي 2 هزار و 820 متر از سطح دريا قرار
گرفته و آبراه خروجي ندارد.اين تالاب گرد به قطر حدود 300 متر از گرد
آمدن آب برفها و سيلابها به وجود آمده است. بيشترين ژرفاي آن 3 متر
تخميل زده شده است. افزوده شدن آثار پديده آتشفشاني / خاكستر آتشفشاني
به خاك بستر تالاب، دور نماي سياه رنگي به آب تالاب بخشيده است كه به
همين جهت به قره‌گل سرشناس شده است. اين تالاب زيستگاه برخي از پرندگان
مهاجر و زيستگاه تابستاني آنقوت است.
گالری تصاویر
|
کانال تلگرام آژانس هواپیمایی
