گاهی پیش می آید هنگام سفرهای خارجی با تور، با افراد «راهنمانما» روبرو می شوید که نه تنها اطلاعات دقیقی از جاذبه های کشور مقصد ندارند، بلکه مسافر را به دردسر و خرج اضافی می اندازند و در برخی موارد نیز با معضل اخلاقی مواجهند.
تعداد ایرانی هایی که همزمان با آغاز فصل سفرهای تابستانی در کشورهای همسایه به عنوان راهنمای گردشگری در حال کار هستند، هر سال رو به افزایش است، چرا که به نسبت، قانون کشورهای اروپایی در این باره محدودتر و سختگیرانه تر است. معمولا در این کشورها تور ملزم است از راهنمای بومی و محلیِ مقصد استفاده کند و نقش راهنمای ایرانی معمولا به عنوان سرپرست گروه تعریف شده است.
اما اوضاع در کشورهای همجوار و همسایه اندکی متفاوت تر است، زمانی ترکیه، مهم ترین پایگاه فعالیت راهنماهای رسمی و غیررسمی ایران بود که در بیشتر مواقع نیز مسافر از نوع برخورد غیرحرفه ای آن ها شکایت داشت، اما به دلیل ناآگاهی معمولا پیگیری خاصی درباره ی آن ها صورت نمی گرفت. برخی مسافرانی که با تور به جنوب ترکیه و یا استانبول سفر کرده اند، پیش آمده با افرادی مواجه شوند که قرار بوده راهنمای تور باشند، اما هیچ وقت در تور حاضر نبوده اند و یا مسؤولیتی در قبال مسافر احساس نکرده اند و یا به نحوی سعی کرده اند کسری حقوق خود را از طریق مسافر جبران کنند.
با تقویت کشورهایی مثل گرجستان، ارمنستان و آذربایجان از سوی گردشگران ایرانی، اکنون همان روند ترکیه در حال تکرار است؛ استفاده از ایرانی هایی که معمولا جواز کار ندارند و یا اگر هم محدودیت کار در کشور مقصد نداشته باشند، راهنمای رسمی و قانونی گردشگری نیستند. هرچند این بین هستند افرادی که رسما راهنمای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هستند و به صورت قانونی در کشور مقصد فعالیت می کنند و گردشگر هم از همراهی، حمایت و اطلاعات آن ها رضایت کامل دارد.
اما از آنجا که تورهای خارجی در کانونی فرای مرزها کشور اتفاق می افتند و معمولا از مدار کنترل مراجع و متولی گردشگری خارج اند، این پرسش ها پیش می آید که آیا شرط و قانونی برای اعزام راهنمای گردشگری به خارج از کشور وجود دارد و اگر تخلفی در این باره رخ دهد، چه سازمانی مرجع رسیدگی به آن است و تکلیف مسافر با فرد راهنمانما و یا راهنمای بدون مسؤولیت در مقصد خارجی، چیست؟
ولی تیموری مدیر کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در این باره به ایسنا تاکید می کند: طبق قانون در تمام تورهای گردشگری الزاما باید از راهنما استفاده شود و چون راهنما بخشی از خدمات تور و سفر به شمار می آید، بنابراین درصورت نارضایتی باید از آژانس مجری سفر و ارائه دهنده آن خدمات، شکایت شود.
او توضیح می دهد: بسته ی سفر شامل اقامت، پذیرایی، حمل و نقل، برنامه سفر، راهنما، ویزا، بیمه و سایر خدمات است که توسط آژانس آماده می شود، بنابراین اگر در کیفیت خدمات مشکلی پیش آید، آژانس مربوطه باید جوابگو باشد، همان آژانسی که طرف قرارداد مسافر است، چون نسبت به تامین خدمات که راهنما نیز جزئی از آن است، تعهد دارد.
تیموری در عین حال به محدودیت های قانونی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در برابر قوانین و استاندارد کشور مقصد اشاره می کند و می گوید: در داخل کشور الزام بر استفاده از راهنمای ایرانی در تورهای داخلی و یا ورودی است، برای این الزام، قانون هم وجود دارد، در آیین نامه راهنمایان و دستورالعمل های موجود صراحتا به این موضوع اشاره شده است، همانطور که در بیشتر کشورها این قانون وجود دارد، اما درباره استفاده از راهنما در تورهای خارجی، با محدودیت های قانونی روبرو هستیم، چرا که ما نمی توانیم به استانداردهای کشور دیگری ایراد بگیریم.
وی اضافه می کند: با این حال در بخشنامه ای که اخیرا برای سفرهای تابستانی به دفاتر خدمات مسافرتی فرستاده ایم، مشخص کرده ایم در هر گشتی حضور فردی به عنوان راهنما، الزامی است. تشکل های گردشگری را نیز متقاعد کردیم سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از نظر مقررات رایج دنیا حقی بر دخالت در کشور مقصد ندارد و نمی تواند آژانس را مجبور کند حتما از "راهنمای ایرانی" در تورهای خروجی استفاده کند، چون ممکن است مقررات کشور مقصد این اجازه را ندهد، اما در هر حال نباید این خدمات را از بسته سفر حذف کند.
او تاکید می کند: ما در معاونت گردشگری پکیج های سفر را کنترل می کنیم، اما وقتی آژانس در خدماتش قید می کند از راهنما بومی یا محلی کشور مقصد استفاده خواهد کرد، ما دچار محدودیت می شویم، چون سازمان ما که نمی تواند روی راهنمای کشور دیگر نظارت کند. اما به هر حال اگر مسافر در همین تور با مشکل روبرو شد و یا از راهنمای تعیین شده گله مند بود باید از آژانس مربوطه شکایت کند، در این شرایط است که سازمان ما می تواند با آژانس بدتعهد، برخورد کند. همانطور که به شکایت های مربوط به گشت، هتل و حمل و نقل رسیدگی می کند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری درباره ی این که چرا با توجه به مشکلات متعدد و متنوعی که در تورهای گردشگری خارج کشور در حال بروز است، برای رفع این خلاء قانونی تدبیری نمی شود، می گوید: خلاء قانونی وجود ندارد، بلکه محدودیت وجود دارد. در واقع ما کدهای اخلاق گردشگری و استاندارد کشور مقصد را باید رعایت کنیم، مثلا ورود به این موضوع که چرا در سفر خارجی از راهنمای کارت دار و متعهد ایرانی استفاده نشده، در حوزه اختیار و وظایف ما نیست.
وی اما این توضیح را می دهد که در تور ورودی و داخلی قضیه متفاوت است، این الزام صراحتا مشخص شده که از "راهنمای ایرانی" باید استفاده شود، صرف نظر از اینکه حتی گروه گردشگران را سرپرست یا تورلید خارجی همراهی کند، در چنین شرایطی اگر آژانس از راهنمای ایرانی استفاده نکند، تخلف کرده است و مطابق آیین نامه متناظر، به ترتیب این چنین برخورد می شود؛ تذکر کتبی در مرحله نخست، تعلیق یک تا سه ماهه، تعلیق سه تا شش ماهه و نهایتا لغو مجوز آژانس در صورت تکرار و مداومت.
او سپس می گوید: اگر راهنماهای گردشگری با چنین مواردی از سوی آژانس های ایرانی مواجه شدند، می توانند به اداره های استانی شکایت کنند و اگر موضوع در آن اداره ها مسکوت مانده و پیگیری نشده، می توانند به این دفتر اطلاع دهند، چرا که از جانب کمیسیون عالی رسیدگی به تخلفات و شکایات گردشگری می توانم رسیدگی به آن شکایت را از استان مربوطه درخواست کنم.
مدیر کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری اضافه می کند: تا کنون شکایت مکتوب و مستندی از آژانس های متخلفی که در تورهای ورودی و یا داخلی از راهنمای رسمی ایرانی استفاده نکرده اند به دست ما نرسیده، ممکن است استان ها چنین شکایت هایی را داشته باشد و به مرکز منتقل نکرده باشد.
تیموری همچنین یادآور می شود: راهنماهای گردشگری نیز اگر با بدتعهدی آژانسی روبرو شدند در صورت ارائه مستندات محکم می توانند پیگیر شکایت خود باشند. آژانس گردشگری موظف است پاسخگوی تعهدات و نقایصی که ایجاد کرده باشد.
تاریخ خبر: پنجشنبه 05 امرداد 1396
ساعت: 11:21:22 AM
کانال تلگرام آژانس هواپیمایی
