در جریان نخستین دور از مناظرات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، مباحث مربوط به بیکاری از مهم ترین نقاط مورد توجه کاندیداها بود.
در جریان نخستین دور از مناظرات دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، مباحث مربوط به بیکاری از مهم ترین نقاط مورد توجه کاندیداها بود. در این بین اشاره ای به تعداد گردشگران و نقش آنها در بالا رفتن ایجاد اشتغال در سطح کشور شد که به بحث های زیادی در فضای مجازی نیز انجامید. سوال اینجا است که گردشگری تا چه میزان می تواند اشتغال را در سطح یک کشور تغییر دهد و حضور 10 میلیون گردشگر خارجی چه پیامدهای مثبت اقتصادی برای کشور به همراه دارد. رجوعی به گزارش های جهانی می تواند تا حدودی راهگشای این موضوع باشد. تاثیر رشد گردشگری و افزایش درآمدهای ارزی کشور می تواند به انحای مختلف به طور مستقیم، غیرمستقیم و القایی بر تولید ناخالص داخلی و ایجاد اشتغال در کشور اثر بگذارد و علاوه بر آن میزان اشتغال را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
سهم در اشتغال زایی
براساس گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC)، پیش بینی می شود تا سال 2027 شمار گردشگران خارجی بازدیدکننده از ایران به مرز 10 میلیون نفر برسد، اما مزایای اقتصادی ورود 10 میلیون گردشگر به ایران طبق این پیش بینی چه میزان است؟ طبق گزارش این سازمان، صنعت سفر و گردشگری در ایران در سال 2013 به طور مستقیم برای حدود 400 هزار نفر اشتغال زایی کرده و این در حالی است که پیش بینی می شود در سالی که ایران پذیرای 10 میلیون گردشگر خارجی است، 670 هزار نفر به طور مستقیم در این صنعت مشغول کار باشند؛ یعنی با رشد گردشگری ایران و میزبانی از 10 میلیون گردشگر، این صنعت به طور مستقیم حدود 270 هزار نفر شغل بیشتر ایجاد می کند. در این میان باید نقش گردشگری داخلی را نیز لحاظ کرد که به افزایش اشتغال کمک خواهد کرد. همچنین باید افزود همانند هر صنعتی، اثرات غیرمستقیم و القایی نیز وجود دارند که باید برای سنجش میزان اشتغال ممکن با ورود 10 میلیون گردشگر خارجی به ایران موردتوجه قرار گیرند. براساس گزارش های WTTC، در سال 2014 مجموع مشارکتی که صنعت سفر و گردشگری در اشتغال داشته (با احتساب موارد غیرمستقیم و القایی) به حدود یک میلیون و 200 هزار نفر می رسیده است.
در همین حال پیش بینی های این سازمان در سال 2017، گویای آن است که چنانچه ایران پذیرای 10 میلیون گردشگر خارجی باشد، این میزان اشتغال و در واقع مشارکت سفر و گردشگری در آن به حدود 2 میلیون شغل خواهد رسید. این آمار به معنی آن است که ایران می توانست در صورت افزایش گردشگران خارجی خود به 10 میلیون نفر، حدود 800 هزار شغل تنها از طریق این صنعت ایجاد کند. در صورت تحقق این امر و تداوم یافتن ورود 10 میلیون گردشگر به کشور در سال های پس از آن، سودآوری این صنعت می تواند افزایش یابد و افراد بیشتری را در طول زمان وارد چرخه فعالیت آن کند. در گزارش سال 2015 این سازمان معتبر جهانی، پیش بینی می شد گردشگری ایران تا سال 2025 پذیرای 4 میلیون و 740 هزار گردشگر باشد، حال آنکه در گزارش سال 2017 این سازمان، ایران تا سال 2027 می تواند پذیرای 10 میلیون گردشگر باشد که نشان از بهبود وضعیت گردشگری و چشم انداز روشن تر آینده این صنعت برای ایران دارد.
نقش در بزرگ شدن اقتصاد
یکی دیگر از ابعادی که ورود 10 میلیون گردشگر خارجی می تواند تاثیر مهمی بر آن بگذارد، افزایش تولید ناخالص داخلی کشور و بزرگ شدن اندازه اقتصاد است. هرچند در ادامه آماری که ذکر خواهد شد با احتساب گردشگران داخلی نیز بوده، اما حضور گردشگران خارجی نقش مهمی در این میان دارد. بر اساس گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، مشارکت مستقیم گردشگری در اقتصاد ایران در سال 2014 معادل 9 میلیارد و 149 دلار بوده است که در سال 2016 میلادی به 11.9 میلیارد دلار افزایش یافته است و انتظار می رود تا هنگام پذیرش 10 میلیون گردشگر خارجی در کشور، این میزان بتواند تا 16.6 میلیارد دلار نیز افزایش یابد. البته این رقم به قیمت ثابت سال 2016 یعنی در واقع با خارج کردن اثر تورمی آینده محاسبه شده است؛ به این معنی که گویی 16.6 میلیارد دلار امروز باشد، در واقع با احتساب تورم ممکن در خلال رسیدن به این هدف میزان این رقم بیشتر نیز می شود. این رقمی است که در صورت ورود 10 میلیون گردشگر خارجی و البته چشم انداز مناسب گردشگری داخلی به گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری و به قیمت های ثابت سال 2016 فراهم می شود.
علاوه بر این مشارکت مستقیم، گردشگری به طور غیرمستقیم نیز در اقتصاد نقش ایفا می کند. با احتساب این آثار، در مجموع طی سال 2014 ایران حدود 25.14 میلیارد دلار از گردشگری عایدی کسب کرده و این رقم در سال 2016 به 31.5 میلیارد دلار رسیده است و می تواند در صورت تحقق ورود 10 میلیون گردشگر خارجی و بهبود گردشگری داخلی، به 44.9 میلیارد دلار نیز (به قیمت های ثابت سال 2016) برسد. در مجموع عوایدی که صنعت گردشگری تنها از طریق گردشگران خارجی خود کسب کرده است، در سال 2014 به 961 میلیون دلار می رسید. این در حالی است که این مقادیر برای سال 2016 معادل با 4.2 میلیارد دلار برآورد شده است. همچنین انتظار می رود این میزان با ورود 10 میلیون گردشگر خارجی به 6.6 میلیارد دلار به قیمت ثابت سال 2016 برسد. افزایش بیش از 600 میلیون دلار در صورت حضور 10 میلیون گردشگر خارجی می تواند منابع ارزی فراوانی برای دولت نیز به همراه آورد و منابع لازم را برای سرمایه گذاری در سایر بخش ها و ایجاد اشتغال به دست آورد که بر آمار 800 هزار نفری اشتغال نیز که پیشتر گفته شد، می تواند افزوده شود.
دو تجربه
برخی کشورها در سال های اخیر توانسته اند در گردشگری به موفقیت هایی دست یابند؛ ترکیه و میانمار از این جمله اند. ترکیه بیش از یک دهه است که در این زمینه بسیار موفق عمل و زیرساخت های مناسبی در این خصوص ایجاد کرده است. البته با توجه به اینکه این صنعت در این کشور رشد قابل توجهی یافته و دیگر در مراحل ابتدایی آن قرار ندارد، رشد اشتغال و افزایش سهم آن در اقتصاد اندکی دشوارتر خواهد بود. ترکیه که از سال 2003 توجه به صنعت گردشگری را در کشور خود مورد توجه قرار داد، توانسته است در طول یک دهه اخیر اشتغال زیادی در حوزه گردشگری و مشاغل مربوط به آن ایجاد کند. در سال 2005 که گردشگران خارجی این کشور به 20 میلیون نفر می رسید، بیش از 400 هزار نفر در این صنعت مشغول به کار بودند. این در حالی است که پیش بینی می شود در سال 2027 این میزان اشتغال به 800 هزار نفر برسد. ترکیه در سال های 2014 و 2015 حدود 40 میلیون گردشگر به کشور جلب کرده بود. پیش بینی می شود تا سال 2027 تعداد گردشگران این کشور به 70 میلیون نفر برسد و با این افزایش، تعداد کل مشاغل ناشی از گردشگری (با احتساب بخش های مستقیم و غیرمستقیم)، از 2 میلیون و 130 هزار نفر در سال 2014 به 3 میلیون نفر خواهد رسید.
میانمار نیز یکی از کشورهایی است که در سال های اخیر با رشد قابل توجهی که در گردشگری داشته، نشان داده که به دنبال استفاده اقتصادی از این صنعت است و همگامی با سایر کشورهای جنوب شرقی آسیا نیز موجب تسریع این روند شده است. نگاهی به آمارهای گردشگری و اشتغال در این کشور نشان می دهد در سال 2010 اندکی بیش از 200 هزار نفر در این بخش به طور مستقیم اشتغال داشته اند، درحالی که این آمار برای سال 2016 به مرز 800 هزار نفر رسید. این افزایش که تنها در طول 6 سال حدودا 4 برابر شده است، تا سال 2027 نیز به یک میلیون و 300 هزار نفر خواهد رسید. میزان مشارکت کلی گردشگری در اشتغال با احتساب آثار مستقیم و غیرمستقیم در سال 2014 بالغ بر یک میلیون و 134 هزار و 500 نفر بوده است. این میزان در سال 2016 به یک میلیون و 662 هزار نفر رسیده و پیش بینی می شود تا سال 2027 به حدود 2 میلیون و 400 هزار نفر برسد.
این در حالی است که به گزارش بانک جهانی، میزان ورود گردشگران خارجی به میانمار که در سال 2010 تنها حدود 800هزار نفر بوده، در سال 2014 به 3 میلیون نفر و در سال 2015 به 4.68 میلیون نفر رسیده است. طبق گمانه زنی های شورای جهانی سفر و گردشگری، تعداد گردشگران خارجی میانمار در سال 2027 به حدود 16.7 میلیون نفر خواهد رسید. در کشورهایی که در مراحل مقدماتی قرار دارند یا هنوز در ابتدای راه هستند، بهبود زیرساخت ها و گام های مثبتی که در این حوزه برداشته شود، می تواند نقش موثری در افزایش اشتغال داشته باشد و دوبرابر شدن حجم گردشگران ورودی به کشور عاملی برای ترقی آن خواهد بود. ایران نیز هنوز در مراحل آغازین این راه قرار دارد و سرمایه گذاری در این صنعت و توجه سیاستی به آن، می تواند آمار اشتغال و گردشگری آن را به شدت متاثر کند.
تاریخ خبر: چهار‌شنبه 13 اردیبهشت 1396
ساعت: 1:18:56 PM
کانال تلگرام آژانس هواپیمایی
